در سال‌های اخیر، فروش در مارکت‌پلیس‌هایی مثل دیجی‌کالا، اسنپ‌شاپ و تکنولایف به یکی از استراتژی‌های اصلی برای کسب‌وکارهای حوزه قطعات کامپیوتر، لوازم جانبی موبایل، سیستم‌های صوتی و تصویری و مینی‌کامپیوترها تبدیل شده است. بسیاری از بازرگانی‌های معتبر که مشاوره داده‌ام، به دنبال ورود و توسعه فروش در این پلتفرم‌ها بوده‌اند. اما آیا این مسیر سودآور است؟ چالش‌ها و مزایای آن چیست؟
در این مقاله، از ثبت‌نام تا مدیریت محصولات، تبلیغات، تسویه‌حساب و چالش‌های ارتباطی را بررسی می‌کنیم.
1. آیا فروش در مارکت‌پلیس‌ها به‌صرفه است؟
فروش در مارکت‌پلیس‌ها می‌تواند گزینه خوبی برای بسیاری از فروشندگان باشد، اما سود خالص معمولاً با کسر هزینه‌های مختلف (کارمزد، تبلیغات، ارسال و تخفیف‌ها) در حدود ۸ تا ۱۰ درصد خواهد بود. این میزان به نوع محصول، سطح رقابت و استراتژی فروش شما بستگی دارد.
- اگر محصول شما تقاضای زیادی دارد و در بازار رقابت سنگینی دارید، ممکن است مجبور شوید برای جلب توجه مشتریان، تخفیف‌ها و تبلیغات زیادی به کار ببرید، که این می‌تواند حاشیه سود شما را کاهش دهد.
- اما اگر محصول شما خاص، نادر و رقابت کمتری داشته باشد، می‌توانید سود بیشتری از فروش در مارکت‌پلیس‌ها به دست آورید.
❗ نکته مهم:
اگر شما اولین فروشنده یک محصول خاص هستید و تقاضای خاصی برای آن محصول در بازار وجود ندارد، مارکت‌پلیس‌ها ممکن است تاثیری در افزایش فروش شما نداشته باشند. در این حالت، این پلتفرم‌ها بیشتر به تقویت برند شما کمک می‌کنند و تبدیل شما به یک برند شناخته‌شده است. در نتیجه، ممکن است فروش چشمگیری نداشته باشید، اما برند شما رشد خواهد کرد.
2. ثبت‌نام و ورود به مارکت‌پلیس‌ها؛ ساده یا پیچیده؟
ثبت‌نام در مارکت‌پلیس‌ها بستگی به پلتفرم دارد و برخی از آن‌ها ممکن است نیاز به پروسه طولانی‌تر و مراحل بیشتری داشته باشند.
📌 دیجی‌کالا:
ثبت‌نام در دیجی‌کالا به نسبت ساده است، اما باید یک جلسه آموزشی آنلاین اجباری داشته باشید که این می‌تواند زمان‌بَر باشد. همچنین قوانین و مقررات خاص دیجی‌کالا برای فروشندگان جدید ممکن است گیج‌کننده باشد، بنابراین این پلتفرم به زمان بیشتری برای یادگیری و تطبیق نیاز دارد.
📌 اسنپ‌شاپ:
روند ثبت‌نام در اسنپ‌شاپ به نسبت ساده‌تر از دیجی‌کالا است و نیازی به جلسه آموزشی ندارد. بنابراین برای فروشندگان تازه‌کار، ورود به این پلتفرم سریع‌تر و آسان‌تر است.
📌 تکنولایف:
ثبت‌نام در تکنولایف پیچیده‌تر از دیجی‌کالا و اسنپ‌شاپ است. ابتدا باید قرارداد رسمی امضا شود و در سامانه مالیاتی ثبت گردد. سپس، برای هر دسته‌بندی محصول باید درخواست داده شود تا برای شما باز شود. به این ترتیب، ثبت‌نام در تکنولایف به زمان بیشتری نیاز دارد.
🔹 جمع‌بندی:
اگر به دنبال سرعت در ورود به بازار هستید، اسنپ‌شاپ بهترین گزینه است. اما اگر قصد دارید در پلتفرمی با تعداد مشتریان بیشتر فعالیت کنید، دیجی‌کالا گزینه بهتری است، هرچند که برای فروشندگان جدید نیاز به آموزش و زمان بیشتری دارد.
3. ثبت محصول؛ سرعت و گستردگی
📌 دیجی‌کالا:
دیجی‌کالا گسترده‌ترین تنوع محصولات را دارد و شما می‌توانید در بسیاری از دسته‌بندی‌ها فعالیت کنید. اما فرایند تأیید محصولات در دیجی‌کالا معمولاً کندتر از سایر پلتفرم‌ها است، که ممکن است باعث تأخیر در ثبت محصول شما شود.
📌 اسنپ‌شاپ:
اسنپ‌شاپ در زمینه تنوع محصولات نسبت به دیجی‌کالا در جایگاه دوم قرار دارد. فرایند تأیید محصولات در این پلتفرم ممکن است نسبتاً کند باشد، اما این مدت زمان تأخیر معمولاً از دیجی‌کالا کمتر است.
📌 تکنولایف:
تکنولایف سریع‌ترین پلتفرم برای تأیید و ثبت محصولات است. در حالی که ممکن است تنوع محصولات در این پلتفرم کمتر از دیجی‌کالا و اسنپ‌شاپ باشد، اما سرعت ثبت و تأیید محصولات در تکنولایف قابل توجه است.
🔹 جمع‌بندی:
اگر به دنبال گستردگی و تنوع محصولات هستید، دیجی‌کالا بهترین انتخاب است. اما اگر سرعت ثبت محصول برای شما اولویت دارد، تکنولایف می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
4. گارانتی محصولات؛ تنوع و انعطاف‌پذیری
📌 دیجی‌کالا:
دیجی‌کالا فقط گارانتی‌های رسمی و گارانتی‌های شرکتی را می‌پذیرد. بنابراین، اگر گارانتی رسمی برای محصولات خود دارید، این پلتفرم انتخاب مناسبی است.
📌 اسنپ‌شاپ:
اسنپ‌شاپ هم گارانتی‌های رسمی و هم گارانتی اصالت و سلامت فیزیکی را می‌پذیرد. این انعطاف‌پذیری بیشتر برای فروشنده‌ها مناسب است که می‌خواهند گارانتی‌های متنوع‌تری برای محصولات خود ارائه دهند.
📌 تکنولایف:
تکنولایف هم گارانتی‌های شرکتی و هم گارانتی‌های غیررسمی را قبول می‌کند. اگر گارانتی غیررسمی برای محصولات خود دارید، این پلتفرم مناسب‌تر خواهد بود.
🔹 جمع‌بندی:
اگر به گارانتی‌های متنوع و انعطاف‌پذیری نیاز دارید، اسنپ‌شاپ بهترین گزینه است. برای فروش محصولاتی که گارانتی رسمی دارند، دیجی‌کالا گزینه مطمئن‌تری است.
5. تسویه‌حساب در مارکت‌پلیس‌ها: چالش‌ها و نکات مهم
تسویه‌حساب یکی از چالش‌های مهم برای فروشندگان در مارکت‌پلیس‌ها است که می‌تواند تأثیر زیادی بر روند مالی کسب‌وکار شما داشته باشد. در تمامی پلتفرم‌ها، از جمله دیجی‌کالا، اسنپ‌شاپ و تکنولایف، مدل‌های مختلف تسویه‌حساب وجود دارد که هرکدام ویژگی‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود را دارند. در این بخش، به بررسی نحوه تسویه‌حساب در هر پلتفرم و چالش‌های موجود خواهیم پرداخت.
۱. تسویه‌حساب در دیجی‌کالا: پیچیدگی‌ها و تأخیرها
در دیجی‌کالا، تسویه‌حساب به دو روش انجام می‌شود: نقدی و اعتباری.
- تسویه‌حساب نقدی: در این مدل، دیجی‌کالا معمولاً تا ۱۵ تا ۱۸ ماه هر ماه فروش را تسویه می‌کند. این مدت زمان ممکن است از یک روز تا ۱۰ روز تأخیر داشته باشد. این تأخیر در تسویه‌حساب‌ها می‌تواند مشکلاتی برای فروشنده‌ها ایجاد کند و نیاز به پیگیری مستمر دارد. به‌طور معمول، تأخیر یک روزه کاملاً طبیعی است، اما وقتی فروش بالا می‌رود و مبلغ بیشتری در حال تسویه است، پیگیری برای دریافت وجه مهم می‌شود.
- تسویه‌حساب اعتباری: در مدل اعتباری، دیجی‌کالا معمولاً یک ماه دیرتر تسویه می‌کند و مبلغ پرداختی را به صورت نصفه‌نصف در دو مرحله انجام می‌دهد. این مدل به‌ویژه برای فروشندگان بزرگ که نیاز به وام‌های اعتباری دارند، گزینه مناسبی است، اما باید آماده باشید که یک ماه تأخیر در دریافت پول وجود داشته باشد.
- تسویه‌حساب فوری: در این مدل، دیجی‌کالا با ۱.۲٪ سود بیشتر، ۷۰٪ از مبلغ فروش را تسویه می‌کند. این گزینه برای فروشندگانی که نیاز به پول سریع دارند، مناسب است، اما در فروش‌های بالای ۱۰ میلیون تومان، این ۱.۲٪ اضافی می‌تواند معادل هزینه‌های سنگینی باشد که ترجیحاً به سود شما نخواهد بود.
چالش‌ها: یکی از مشکلات اصلی در دیجی‌کالا، مغایرت‌های تسویه‌حساب است. دیجی‌کالا صورت‌حساب دقیقی برای پذیرندگان ارائه نمی‌دهد و نمی‌توانید به راحتی شماره پیگیری حواله‌ها را پیدا کنید. این موضوع باعث می‌شود که مغایرت‌گیری و پیگیری تسویه‌حساب‌ها کار بسیار دشواری باشد. همچنین، به دلیل اینکه تسویه‌حساب همیشه طبق تاریخ اعلامی انجام نمی‌شود، ممکن است عدم واریز در تاریخ مقرر منجر به سردرگمی و افزایش زمان پیگیری شود.
۲. تسویه‌حساب در اسنپ‌شاپ: شفاف و سریع
در اسنپ‌شاپ، روند تسویه‌حساب نسبت به دیجی‌کالا ساده‌تر و شفاف‌تر است.
- کارمزد مشخص: کارمزد اسنپ‌شاپ معمولاً از پیش مشخص است و هیچ تغییر غیرمنتظره‌ای در مبلغ تسویه ایجاد نمی‌شود.
- تسویه سریع: تسویه‌حساب در این پلتفرم معمولاً بین ۱ تا ۱۰ روز پس از فروش انجام می‌شود. اسنپ‌شاپ شماره حواله‌ها را به فروشندگان ارائه می‌دهد که موجب شفافیت بیشتر در فرایند تسویه می‌شود. همچنین، با توجه به روند شفاف و کم‌دردسر، فروشندگان اغلب اعتماد بیشتری به این پلتفرم دارند.
چالش‌ها: در اسنپ‌شاپ، تأخیر در تسویه‌حساب معمولاً در حد یک یا دو روز طبیعی است، اما مشکلات خاصی که برای دیجی‌کالا پیش می‌آید (مانند مغایرت‌ها یا عدم ارائه شماره حواله) در اسنپ‌شاپ بسیار کمتر است.
۳. تسویه‌حساب در تکنولایف: روند ساده و مشخص
در تکنولایف، فرایند تسویه‌حساب به طور کلی شفاف و سریع است.
- کارمزد ثابت: کارمزد در تکنولایف مشخص و ثابت است، بنابراین فروشندگان می‌دانند که دقیقاً چه مقداری را دریافت خواهند کرد.
- تسویه سریع: در این پلتفرم، تسویه‌حساب معمولاً بین ۱ تا ۵ روز کاری انجام می‌شود و به دلیل عدم پیچیدگی در فرایند تسویه، این روند نسبت به دو پلتفرم دیگر آسان‌تر و سریع‌تر است.
چالش‌ها: به‌طور کلی، تکنولایف روند ساده‌ای در تسویه‌حساب دارد، ولی تأخیر یک تا دو روزه همچنان برای برخی فروشندگان ممکن است پیش بیاید که این موضوع در مقایسه با دیجی‌کالا و اسنپ‌شاپ کمتر است.
6. ارتباط‌گیری با واحدهای مختلف مارکت‌پلیس‌ها و آموزش پرسنل بازرگانی برای تعامل بهتر
یکی از چالش‌های اصلی برای فروشندگان در مارکت‌پلیس‌ها، ارتباط با واحدهای مختلف این پلتفرم‌ها است. برخلاف تصور اولیه، امکان ارتباط مستقیم و سریع با بخش‌های مالی، پشتیبانی، یا لجستیک در این پلتفرم‌ها بسیار محدود است و عمدتاً از طریق تیکت‌گذاری و پیگیری‌های چندمرحله‌ای انجام می‌شود. این موضوع باعث شده که بسیاری از شرکت‌های بازرگانی، دچار سردرگمی و مشکلات در پیگیری امور مالی، ارسال کالا، یا حل مغایرت‌های مالی شوند. در این بخش، به روش‌های بهینه ارتباط با مارکت‌پلیس‌ها و آموزش پرسنل بازرگانی برای تعامل کارآمدتر می‌پردازیم.
۱. چالش‌های ارتباط با واحدهای مختلف مارکت‌پلیس‌ها
در تمامی مارکت‌پلیس‌ها، ارتباط با بخش‌های مختلف ساختار مشخصی ندارد و اغلب فرآیندهای ارتباطی به شکلی تنظیم شده‌اند که فروشندگان مجبور باشند از طریق تیکت مشکلات خود را مطرح کنند. در این میان، چندین چالش عمده وجود دارد:
- عدم پاسخگویی سریع: در برخی موارد، ممکن است تیکت‌ها تا چند روز بدون پاسخ بمانند و نیاز به پیگیری تلفنی باشد.
- پاسخ‌های کلی و غیرشفاف: برخی اوقات، پاسخ‌هایی که از سوی مارکت‌پلیس‌ها دریافت می‌شود، کلی و غیرکاربردی است و نیاز به درخواست توضیح بیشتر دارد.
- نبود امکان ارتباط مستقیم با بخش مالی: در بیشتر مارکت‌پلیس‌ها، امکان ارتباط مستقیم با واحد مالی وجود ندارد و تنها از طریق تیکت‌گذاری و پیگیری چندمرحله‌ای می‌توان اطلاعات موردنیاز را دریافت کرد.
- تفاوت در سیاست‌های ارتباطی مارکت‌پلیس‌ها: هر مارکت‌پلیس قوانین و فرآیندهای مخصوص به خود را دارد، بنابراین روش ارتباطی که در یک پلتفرم جواب می‌دهد، لزوماً در دیگری مؤثر نیست.
۲. بهترین روش‌های ارتباط با مارکت‌پلیس‌ها
✔ مستندسازی درخواست‌ها و تیکت‌گذاری حرفه‌ای
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که بسیاری از پرسنل بازرگانی و مالی شرکت‌ها انجام می‌دهند، ثبت تیکت‌های غیرشفاف و غیرمستند است. برای افزایش شانس دریافت پاسخ سریع‌تر و دقیق‌تر، نکات زیر باید رعایت شود:
- دقیق و مستند بنویسید: در تیکت‌های خود تاریخ، شماره سفارش، مبلغ، و جزئیات دقیق مشکل را ذکر کنید.
- از لحن رسمی و محترمانه استفاده کنید: برخورد غیرحرفه‌ای باعث می‌شود که تیکت شما به انتهای لیست اولویت‌های پاسخگویی منتقل شود.
- از ارسال چندین تیکت در یک موضوع خودداری کنید: این کار باعث سردرگمی و تأخیر در پاسخ‌دهی می‌شود.
- درخواست مستندات کنید: اگر پاسخی دریافت کردید که مبهم بود، از واحد مربوطه بخواهید که مستندات یا راهنمای رسمی ارائه کند.
✔ پیگیری تیکت‌ها به‌صورت منظم
منتظر ماندن برای پاسخ در اکثر موارد نتیجه‌بخش نیست. برای افزایش سرعت دریافت پاسخ، باید پیگیری‌های منظم و اصولی انجام دهید:
- بعد از ۲۴ ساعت، پیگیری اولیه انجام دهید.
- در صورت عدم دریافت پاسخ طی ۴۸ ساعت، تماس تلفنی برقرار کنید.
- در موارد ضروری، تیکت را به سطوح بالاتر ارجاع دهید.
✔ تفکیک مسئولیت‌های ارتباطی در تیم بازرگانی
یکی از راهکارهای مهم برای افزایش کارایی در ارتباط با مارکت‌پلیس‌ها، ایجاد یک سیستم داخلی برای تفکیک مسئولیت‌ها در شرکت‌های بازرگانی است. هر بخش باید مسئول ارتباط با یک واحد خاص از مارکت‌پلیس‌ها باشد:
- واحد مالی → ارتباط با واحد مالی مارکت‌پلیس و پیگیری مغایرت‌های مالی
- واحد لجستیک و انبار → ارتباط با بخش ارسال و انبارداری مارکت‌پلیس
- واحد دیجیتال مارکتینگ → مدیریت تبلیغات و کمپین‌های تخفیفی
- واحد پشتیبانی مشتری → رسیدگی به شکایات و مشکلات مشتریان
مثال: در یکی از شرکت‌هایی که به آن‌ها مشاوره داده‌ام، ابتدا مدیر مالی شخصاً مسئول پیگیری مغایرت‌های مالی دیجی‌کالا بود، اما بعد از مدتی متوجه شدیم که او حتی یک بار هم تیکت‌گذاری درست و اصولی انجام نداده است! این موضوع باعث شده بود که بیش از ۶۰ میلیون تومان مغایرت مالی بدون پیگیری باقی بماند! پس از آموزش روش‌های مستندسازی و پیگیری اصولی تیکت‌ها، روند تسویه‌حساب و مغایرت‌گیری بهبود چشمگیری پیدا کرد.
۳. آموزش پرسنل بازرگانی برای ارتباط بهتر با مارکت‌پلیس‌ها
بدون آموزش صحیح، حتی با تجربه‌ترین پرسنل هم نمی‌توانند به درستی با واحدهای مختلف مارکت‌پلیس‌ها تعامل کنند. برخی از نکات مهم در این زمینه عبارت‌اند از:
✔ آموزش نحوه تیکت‌گذاری حرفه‌ای: باید به پرسنل روش صحیح ارسال تیکت، پیگیری درخواست‌ها و نحوه دریافت مستندات آموزش داده شود.
✔ آموزش اصول مذاکره و پیگیری تلفنی: یکی از مشکلات رایج این است که پرسنل به‌درستی نمی‌دانند چگونه پیگیری تلفنی انجام دهند. آموزش این مهارت می‌تواند سرعت حل مشکلات را افزایش دهد.
✔ آشنایی با قوانین و سیاست‌های هر مارکت‌پلیس: به‌عنوان مثال، در دیجی‌کالا قوانین ارسال کالا با اسنپ‌شاپ و تکنولایف متفاوت است، بنابراین تیم‌های فروش و انبارداری باید با این قوانین کاملاً آشنا باشند.
✔ تشکیل تیم‌های تخصصی برای ارتباط با مارکت‌پلیس‌ها: همان‌طور که اشاره شد، هر بخش باید مسئول ارتباط با واحد مربوطه در مارکت‌پلیس باشد تا از اتلاف وقت جلوگیری شود.
میزان کارمزدها، جریمه کنسلی، هزینه باربری و هزینه انبارداری در مارکت‌پلیس‌ها
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر سود نهایی فروشندگان در مارکت‌پلیس‌ها، هزینه‌هایی است که به‌عنوان کارمزد، جریمه کنسلی، هزینه باربری و انبارداری از فروشنده کسر می‌شود. این هزینه‌ها بسته به نوع پلتفرم، دسته‌بندی کالا، روش ارسال، و شرایط همکاری متفاوت است. در این بخش، به بررسی جزئیات این هزینه‌ها در مارکت‌پلیس‌های مختلف می‌پردازیم.
7. میزان کارمزد فروش در مارکت‌پلیس‌ها
کارمزد فروش یکی از اصلی‌ترین هزینه‌هایی است که از مبلغ نهایی فروش کسر می‌شود. این کارمزد در هر مارکت‌پلیس بسته به نوع کالا و شرایط همکاری متفاوت است:
- دیجی‌کالا:
- کارمزد ثابت برای هر دسته‌بندی مشخص است و معمولاً بین ۵ تا ۱۵ درصد متغیر است.
- کارمزد متغیر: دیجی‌کالا ممکن است در برخی شرایط کارمزدهای جدیدی اعمال کند که در صورت‌حساب‌های بعدی مشخص می‌شود.
- برخی مواقع، بدون اطلاع قبلی، هزینه‌هایی مانند بیمه کالا، هزینه‌های پردازش، یا تبلیغات اجباری نیز اعمال می‌شود.
- اسنپ‌شاپ:
- کارمزد ثابت و مشخص دارد و معمولاً تغییر ناگهانی ندارد.
- میزان کارمزد کمتر از دیجی‌کالا است اما به دلیل تعداد سفارش کمتر، ممکن است سود نهایی فروشنده کاهش یابد.
- تکنولایف:
- کارمزد این پلتفرم شفاف و ثابت است و تغییرات ناگهانی ندارد.
- در برخی دسته‌های خاص (مثلاً لوازم جانبی موبایل و قطعات کامپیوتر)، کارمزد به‌صرفه‌تر از دیجی‌کالا است.
جمع‌بندی: در صورتی که دامنه سود شما حدود ۸ درصد باشد، کارمزد مارکت‌پلیس‌ها می‌تواند سود شما را کاملاً از بین ببرد! اگر زمان تسویه‌حساب را نیز در نظر بگیریم، میزان هزینه‌ها ممکن است به ۱۰ درصد هم برسد. بنابراین، انتخاب مارکت‌پلیس مناسب بسیار مهم است.
8. جریمه کنسلی سفارشات
یکی از مشکلاتی که فروشندگان در مارکت‌پلیس‌ها با آن مواجه می‌شوند، جریمه کنسلی سفارشات است. مارکت‌پلیس‌ها برای جلوگیری از لغو سفارش، مبالغ جریمه‌ای را به فروشندگان تحمیل می‌کنند.
- دیجی‌کالا:
- در صورت لغو سفارش از سوی فروشنده، بین 10 تا 1۵ درصد مبلغ سفارش به‌عنوان جریمه کسر می‌شود.
- اگر تعداد کنسلی‌ها زیاد شود، ممکن است دسترسی فروشنده به برخی امکانات محدود شود.
- در بعضی موارد، اگر کنسلی به دلیل مشکلات انبار دیجی‌کالا باشد، جریمه همچنان به فروشنده تحمیل می‌شود.
- اسنپ‌شاپ و تکنولایف:
- میزان جریمه کنسلی مشخص است، اما معمولاً کمتر از دیجی‌کالا است.
- در مواردی، اگر لغو سفارش به دلیل خطای مشتری یا مارکت‌پلیس باشد، جریمه اعمال نمی‌شود.
نکته مهم: برای جلوگیری از جریمه کنسلی، همیشه موجودی انبار خود را به‌روز نگه دارید و مطمئن شوید که محصولاتی که در مارکت‌پلیس‌ها لیست کرده‌اید، واقعاً در دسترس هستند.
9. هزینه باربری و ارسال کالا
هزینه ارسال کالا در مارکت‌پلیس‌ها یکی از بخش‌هایی است که بسیاری از فروشندگان به آن توجه نمی‌کنند، اما در مجموع تأثیر زیادی بر حاشیه سود نهایی دارد.
- دیجی‌کالا:
- هزینه ارسال بسته به نوع محصول و روش ارسال متفاوت است.
- در برخی موارد، هزینه ارسال از مبلغ سفارش کسر می‌شود و فروشنده ملزم به پرداخت آن است.
- اگر از انبار دیجی‌کالا (ارسال توسط دیجی‌کالا) استفاده کنید، هزینه ارسال نسبتاً پایین‌تر است، اما در برخی موارد باعث تأخیر در تحویل کالا می‌شود.
- اسنپ‌شاپ و تکنولایف:
- فروشنده می‌تواند خودش مسئول ارسال باشد یا از خدمات مارکت‌پلیس استفاده کند.
- هزینه ارسال در مقایسه با دیجی‌کالا کمتر و شفاف‌تر است.
نکته: اگر تعداد سفارشات شما زیاد است، بهتر است شرایط ارسال مارکت‌پلیس را با روش‌های ارسال شخصی مقایسه کنید تا ببینید کدام روش برای شما به‌صرفه‌تر است.
10. هزینه انبارداری و نگهداری کالا
اگر از انبار مارکت‌پلیس‌ها استفاده کنید، هزینه‌های اضافی برای انبارداری و پردازش کالا به شما تحمیل می‌شود.
- دیجی‌کالا:
- هزینه انبارداری بسته به حجم و نوع محصول متفاوت است.
- اگر کالایی در مدت‌زمان مشخص فروش نرود، هزینه اضافی برای نگهداری آن از فروشنده کسر می‌شود.
- اسنپ‌شاپ و تکنولایف:
- هزینه انبارداری شفاف‌تر و کمتر از دیجی‌کالا است.
- در برخی موارد، اگر کالا برای مدت طولانی بدون فروش باقی بماند، فروشنده مجبور می‌شود کالا را مرجوع کند.
11. چالش‌های تحویل کالا به مارکت‌پلیس‌ها و جریمه‌های احتمالی
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فروشندگان در همکاری با مارکت‌پلیس‌ها، نحوه ارسال کالا و جریمه‌های مرتبط با تأخیر یا کنسلی است. در ادامه به بررسی نحوه ارسال در دیجی‌کالا، اسنپ‌شاپ و تکنولایف و چالش‌های آن‌ها می‌پردازیم.
۱. چالش‌های ارسال در اسنپ‌شاپ
- فروشندگان شهرستانی فقط امکان فروش محلی دارند:
- اسنپ‌شاپ برای فروشندگان شهرستانی، امکان ارسال به شهرهای دیگر را فراهم نکرده است.
- یعنی اگر در شهر شیراز، مشهد یا اصفهان هستید، فقط می‌توانید در همان شهر سفارش بگیرید و ارسال کنید.
- ارسال درون‌شهری فقط از طریق پیک اسنپ:
- در شهرهای تحت پوشش، تمامی سفارش‌ها فقط از طریق پیک اسنپ ارسال می‌شوند.
- این موضوع گاهی باعث تأخیرهای شدید می‌شود، مخصوصاً در شب‌های شلوغ یا آخر هفته‌ها.
- تأخیر پیک و چالش‌های فروشنده:
- تجربه‌ای که داشتیم، فروشنده قرار بود بسته را ساعت ۸ شب تحویل دهد، اما به دلیل کمبود پیک، پیک اسنپ تا ساعت ۱۲ شب نیامد.
- این تأخیر باعث شد که سفارش به‌موقع تحویل نشود و فروشنده با جریمه کنسلی و کاهش امتیاز روبه‌رو شود.
✅ مزیت: ارسال سریع در شهرهای بزرگ
❌ چالش: عدم امکان ارسال بین‌شهری، تأخیرهای زیاد در پیک، جریمه‌های کنسلی
۲. چالش‌های ارسال در دیجی‌کالا
- دیجی‌کالا ارسال توسط فروشنده را فعال کرده است، اما…
- اخیراً دیجی‌کالا امکان “ارسال توسط فروشنده” را فعال کرده است، اما اکثر مشتریان هنوز “ارسال توسط دیجی‌کالا” را انتخاب می‌کنند.
- بنابراین، اگر قصد فروش در دیجی‌کالا را دارید، باید روی ارسال توسط دیجی‌کالا حساب کنید، نه ارسال مستقیم.
- تحویل فقط از طریق پست به انبارهای مرکزی دیجی‌کالا:
- اکثر کالاها باید از طریق پست به انبارهای دیجی‌کالا ارسال شوند.
- در برخی موارد، ممکن است امکان ارسال به انبار سیار یا انبارهای شهرستانی فراهم شود، اما این مسئله بستگی به نوع محصول و شرایط فروشنده دارد.
- مشکل تأخیر پست و جریمه سنگین کنسلی:
- اگر محصول شما ۱ تا ۲ روز مهلت ارسال داشته باشد و شما آن را به‌موقع به پست تحویل دهید، اما پست دیرتر از موعد به انبار برساند، دیجی‌کالا شما را مقصر شناخته و جریمه می‌کند.
- میزان جریمه کنسلی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد مبلغ محصول است که از تسویه‌حساب بعدی شما کسر می‌شود.
✅ مزیت: برند معتبر و حجم بالای مشتریان
❌ چالش: تأخیرهای پست، سخت‌گیری در جریمه کنسلی، اجبار به ارسال از طریق پست
۳. چالش‌های ارسال در تکنولایف
- ارسال از طریق ماهکس و پست:
- تکنولایف از دو روش ارسال ماهکس و پست پیشتاز استفاده می‌کند.
- هزینه ارسال سفارش‌ها بین ۹۰ تا ۱۵۰ هزار تومان متغیر است، که برای فروشندگان شهرستانی هزینه‌بر خواهد بود.
- محدودیت در انبارها:
- تکنولایف فقط یک انبار مرکزی در تهران دارد، و شما امکان تحویل مستقیم کالا به انبارهای دیگر را ندارید.
✅ مزیت: روش ارسال مشخص و ثابت
❌ چالش: هزینه بالای ارسال، محدودیت در انبارها
چالش‌های مارکت‌پلیس‌ها از نگاه مشاور فروش و نماینده کارفرما
به‌عنوان مشاور فروش و نماینده کارفرما، همواره در جلسات آنلاین با واحدهای مدیریتی و مالی مارکت‌پلیس‌ها نکاتی را مطرح کرده‌ام که رعایت آن‌ها می‌تواند همکاری فروشندگان و تأمین‌کنندگان را بهبود ببخشد. یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های بازرگانی‌ها، زمان‌بندی دقیق تسویه‌حساب، شفافیت در هزینه‌ها و جلوگیری از ضررهای ناشی از تأخیرهای غیرضروری است. در ادامه، مهم‌ترین چالش‌ها و راهکارهای پیشنهادی که در تعامل با مارکت‌پلیس‌ها ارائه کرده‌ام را بررسی می‌کنیم.
۱. اهمیت زمان‌بندی دقیق در تسویه‌حساب
🔹 تسویه‌حساب باید مطابق با برنامه اعلام‌شده باشد، زیرا هر روز تأخیر هزینه‌زا است.
🔹 در بازار ایران، هر یک میلیون تومان در گردش مالی ۲۰ روزه، بین ۶ تا ۸ درصد بازدهی دارد.
🔹 زمانی که مارکت‌پلیس‌ها با ۱۰ روز یا حتی بیشتر تأخیر در پرداخت مواجه می‌شوند، فروشنده متحمل ضرر قابل‌توجهی می‌شود.
✅ راهکار پیشنهادی:
در جلسات مختلف، تأکید کرده‌ام که شفافیت در زمان تسویه، اعتماد فروشندگان را افزایش می‌دهد. برخی مارکت‌پلیس‌ها به دلایل مختلف، تسویه را به تأخیر می‌اندازند، اما نباید فراموش کرد که این تأخیر به‌طور غیرمستقیم به معنای افزایش کارمزد پنهان برای فروشنده است.
۲. لزوم شفافیت در هزینه‌ها و جریمه‌ها
یکی از موضوعاتی که همیشه به واحدهای مالی مارکت‌پلیس‌ها تذکر داده‌ام، شفاف‌سازی هزینه‌های مختلف از جمله کارمزد، هزینه‌های انبارداری، جریمه کنسلی و تأخیر در ارسال است.
🔹 در ماه اول فعالیت فروشنده جدید، نباید جریمه‌های کنسلی لحاظ شود.
- فروشنده تازه وارد، هنوز فرآیندهای مارکت‌پلیس را یاد نگرفته است.
- جریمه‌های سنگین در ابتدای کار، انگیزه فروشنده را کاهش می‌دهد و ممکن است او را از ادامه همکاری منصرف کند.
🔹 کارمزد و هزینه‌های جانبی باید شفاف باشد.
- برخی مارکت‌پلیس‌ها بدون اعلام قبلی، هزینه‌های جدیدی را اعمال می‌کنند و فروشندگان بعد از واریز وجه متوجه آن می‌شوند.
- برای مثال، جریمه کنسلی در دیجی‌کالا بین ۱۵ تا ۲۰ درصد مبلغ محصول است، اما اگر تأخیر در تحویل از سمت پست باشد، باز هم فروشنده جریمه می‌شود که این منطقی نیست.
✅ راهکار پیشنهادی:
توصیه کرده‌ام که مارکت‌پلیس‌ها تمامی هزینه‌ها را قبل از شروع همکاری به‌صورت دقیق و شفاف در قرارداد ذکر کنند و در ماه‌های اول فعالیت، انعطاف بیشتری نسبت به جریمه‌ها داشته باشند.
۳. مشکلات پیگیری مالی و مغایرت‌گیری حساب‌ها
یکی از چالش‌های بزرگ بازرگانی‌ها، عدم ارائه مستندات دقیق واریزی‌ها از سوی مارکت‌پلیس‌ها است.
🔹 در برخی موارد، فروشنده متوجه می‌شود که مبلغ کمتری واریز شده، اما دلیل آن مشخص نیست.
🔹 برخی مارکت‌پلیس‌ها، شماره پیگیری حواله‌ها را در تسویه‌حساب اعلام نمی‌کنند، که باعث سختی در مغایرت‌گیری حساب‌ها می‌شود.
🔹 گاهی واحد مالی مارکت‌پلیس‌ها اعلام می‌کند که به‌دلیل “فراموشی”، پرداخت انجام نشده است، که این موضوع در کسب‌وکارهای بزرگ قابل‌قبول نیست.
✅ راهکار پیشنهادی:
- از مارکت‌پلیس‌ها درخواست کرده‌ام که شماره پیگیری تمامی واریزی‌ها را در اختیار فروشندگان قرار دهند.
- توصیه کرده‌ام که یک داشبورد شفاف برای فروشندگان ایجاد شود که وضعیت تمامی پرداخت‌ها را در لحظه نشان دهد.
