احتمالاً برای شما هم اتفاق افتاده که به عنوان یک مدیر، در تیم خود یک کارمند مسن تر و بزرگتر از خودتان داشته باشید. در چنین مواقعی، به خصوص به عنوان یک مدیر تازه کار، احتمالاً نمی دانید چگونه باید با کارمند مسن تر رفتار کنید و چه استراتژی را در قبال او اتخاذ کنید تا هم بتوانید احترام او را به عنوان فردی بزرگتر نگه دارید و هم کارها را به خوبی پیش ببرید.
به تجربه‌ی آن‌ها احترام بگذارید
تا همین چند سال پیش، تمام محیط‌های کار توسط افرادی باتجربه اداره می‌شدند. برای همه‌ی ما این موضوع جا افتاده بود که هر قدر تجربه‌ی کاری شخصی بیشتر باشد، نقش مدیریتی بالاتری در شرکت خواهد داشت. اما امروزه با پیدایش فرهنگ دیجیتال شاهد حضور نسل جوان‌تر در نقش‌های مدیریتی شرکت‌های فناوری هستیم.
درست است که یک کارآفرین جوان با نوآوری و مهارت‌هایی که داشته، رهبری کسب‌وکاری را برعهده گرفته اما اولین اصل در مدیریت کارمندان باتجربه‌تر این است که به تجربه‌ی آن‌ها احترام بگذارد. پیش از هر کاری زمان بگذارید و در مورد تجربه‌ی آن‌ها و زمینه‌ی کاری که داشته‌اند تحقیق کنید. این افراد شاید با برخی اصطلاحات جوانان امروزی آشنایی نداشته باشند اما خرد ارزشمندی دارند که نتیجه‌ی کار را به بهترین شکل تغییر می‌دهد.
در طول جلسات کاری فرصتی را در اختیار آن‌ها قرار دهید تا تجربه و مهارت‌هایی که طی چند سال کار کسب کرده‌اند را در اختیار سایر اعضای تیم قرار دهند.
سبک کاری آن‌ها را با سبک کاری نسل جدید ادغام کنید
هر شخصی فارغ از سن و سال خود سبک کاری متفاوتی دارد. امروزه اپلیکیشن‌های دیجیتال مانند اسلک، گوگلشیتز و نرم‌افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری بخش جدانشدنی هر محیط کاری هستند. در گذشته که این اپلیکیشن‌ها ارائه نشده بودند، کارمندان روش‌های جایگزین دیگری داشتند. ازآنجایی‌که عادات قدیمی خیلی سخت تغییر می‌کنند، بهترین کار این است که روش کاری کارمندان باتجربه‌تر خود را یاد بگیرید و سپس روش کاری آن‌ها را با روش‌های جدید ادغام کنید.
بدون جابه‌جا کردن اولویت‌ها یا سیستم‌ها می‌توان تغییرات کوچکی اعمال کرد که همه احساس خوبی در محیط کارداشته باشند. مدتی بعد از اعمال تغییرات جدید شخصا با آن‌ها جلسه بگذارید و ببینید آیا تغییرات جدید برایشان مفید بوده یا خیر. نابیل در مورد یکی از کارمندانی که سخت با تغییرات جدید عادت می‌کرد می‌گوید:
متوجه شدم بهره‌وری این کارمند پایین آمده است؛ به همین دلیل جلسه‌ای با او گذاشتم تا ببینیم چگونه می‌توان شرایط را بهبود داد. او به من گفت ازطریق تلفن راحت‌تر می‌تواند ارتباط برقرار کند و چندین سال به همین روش کار کرده است. به همین دلیل به او گفتم درکنار اسلک می‌تواند برخی مکالمات را تلفنی انجام دهد یا از اپلیکیشن‌هایی با قابلیت انتقال صدا استفاده کند.
بیش از اندازه دستور ندهید
طبیعت انسان‌ها به‌طور کلی به این شکل است که نمی‌تواند دستور گرفتن از دیگران را تحمل کند، مخصوصا زمانی‌که شخص دستوردهنده هم‌سن نوه‌ی او باشد. بین عملکرد مؤثر و مطمئن، توازن برقرار کنید و بیش از اندازه به آن‌ها دستور ندهید. عبارت «من رئیس تو هستم» را در مکالمات انتقادی به کار نبرید، زیرا ممکن است به استعفای آن‌ها منجر شود.
داشتن مکالمات تأثیرگذار برای مدیر هر شرکتی مهم است اما نحوه‌ی بیان آن مهم‌تر است. اعتبار خود را بالا ببرید اما هرگز جایگاه و مقام خود را متذکر نشوید. نابیل می‌گوید:
من دائم دنبال این بودم که رابطه‌ی کاری تمام و کمالی با کارمندان باتجربه‌تر از خود داشته باشم. به‌اندازه‌ای روی این موضوع حساس شده بودم که تلاش می‌کردم او به‌دلیل اختلاف سنی، احساس غیرقابل اعتماد بودن نداشته باشد. بعد از مدتی احساس کردم رفتارم باعث شده بابت مدیریت شدن توسط فردی جوان‌تر احساس ناامنی کند و این کار را کنار گذاشتم.
برای مدیریت یک کارمند مسن‌تر باید بر ارتباط با آن‌ها تمرکز کرد
ارتباط درست با افراد بدین معناست که بدانیم چه زمان گوش کنیم و چه زمان صحبت کنیم. در اولین گفت‌وگوهایی که با یک کارمند مسن‌تر دارید، احساس می‌کنید که باید توانایی‌هایتان را برای آن‌ها شرح دهید، اما به سرعت متوجه خواهید شد که این کار درست نیست و افراد همیشه بر این باورند که به ایده‌ها و نظراتشان توجهی نمی‌شود.
به انجام رساندن این تلاش آگاهانه برای مسکوت کردن نداها و احساسات درون بسیار مشکل است، اما مطمئن باشید که به انجامش می‌ارزد. با این کار می‌توانید نیازها و درخواست‌های آن‌ها را با تمام وجود درک کنید. اگر طوری رفتار کنید که همکاران شما احساس کنند که سازمان به آن‌ها توجه می‌کند، تمام ایده‌ها و نظراتشان شنیده می‌شود و احترام خاصی برای آن‌ها وجود دارد، در عمکردشان بسیار موثر خواهد بود.
این دیدگاه و رویکرد نسبت به همکاران، در مدیریت کارمندان مسن باید جدی‌تر گرفته شود، زیرا این افراد نیاز به درک و مطرح شدن بیشتری دارند. اگر چنین استراتژی را اتخاذ کنید، بلوغ ذهنی شما به طور کامل نشان داده می‌شود و مشخص می‌شود که سن شما با توانایی‌های شما نسبت عکس دارد.
از همکاران خود قدردانی کنید تا احساس کنند برای شما و سازمان ارزشمند هستند
سنِ بیشتر لزوماً به معنای عاقل بودن نیست، اما مشخص است که افراد مسن تجربیات بیشتری دارند. در مدیریت بر افراد مسن باید مدام از تجارب آن‌ها بهره برده و آن‌ها را به واسطه این تجارب ارج بنهید.
یک مدیر کاربلد می‌داند چطور از افراد، توانایی‌ها، تجارب و استعدادهای منحصر به فرد آن‌ها بهره ببرد تا قدرت تیم افزایش یابد. برای این کار لازم است که تک‌تک همکاران خود را به طور کامل شناخته و استعدادها و نقاط قوت آنان را در ذهن داشته باشید تا بتوانید به بهترین شکل ممکن از استعدادها و توانایی‌های آن‌ها بهره ببرید و در نهایت، از آنان به واسطه تلاششان قدردانی کنید.
وقتی ابزارهای ستاره شدن و پیشرفت را در سازمان برای همه فرآهم کنیم، توانایی‌ها و استعدادهای آن‌ها را بشناسیم، از آن‌ها در موقعیت درست استفاده کنیم، مدام به آنان انگیزه دهیم و پس از پیروزی از آن‌ها قدردانی کنیم؛ همکاران ما احساس تعلق بیشتری خواهند داشت و به شکلی کار خواهند کرد که این پیروزی و پیشرفت ادامه پیدا کند.
در مدیریت یک کارمند مسن‌تر تمرکز بر نتایج بسیار مهم‌تر از تمرکز بر روند انجام کارها است
هر فرد برای پیشرفت و رشد نیازهای متفاوتی دارد و در مدیریت بر افراد باید بر نیازهای آن‌ها توجه داشته باشید تا بتوانید موجبات رشد آن‌ها را فراهم کنید. یک کارمند مسن‌تر نه تنها از این قاعده مستثنی نیست، بلکه باید بیشتر از دیگران مورد توجه قرار بگیرد.
بسیار مهم است که به نیازهای همکارانتان توجه کنید و آن‌ها را قضاوت نکنید. برای مثال ممکن است همکاری داشته باشید که ادعا می‌کند اگر موسیقی با صدای بلند پخش شود، تمرکز او بسیار بیشتر خواهد شد. مطمئناً این درخواست برای شما هیچ توجیه عقلانی ندارد. با این حال، نباید با قضاوت نادرست او را از سازمان نا امید کنید. از طرف دیگر احتمالاً نمی‌خواهید با پخش موسیقی با صدای بلند، تمرکز سایر همکارانتان را به هم بزنید. در این شرایط، چه راهکاری را باید پیشنهاد کنید؟
شما می‌توانید اتاق خود را یک روز در اختیار او بگذارید و به او اجازه دهید صدای موسیقی مورد علاقه‌اش را زیاد کند. او را با موسیقی‌اش تنها گذاشته و خودتان به سایر اعضای تیم ملحق شوید. ما اطمینان داریم که در نتیجه‌ی کار شما را شگفت‌زده خواهد کرد. کاری که او در آن اتاق با صدای بلند موسیقی انجام می‌دهد، یکی از بهترین کارهایش خواهد بود.
حال سوال اینجاست چرا نیازهای اعضای تیم را برآورده نکنیم؟ غرور خود را کنار گذاشته و با اجابت نیاز اعضای تیم، موفقیت تیم را به مهم‌ترین اولویت سازمان بدل کنید.
آماده باشید تا سوالاتی را درباره سن و سال‌تان پاسخ دهید
یک خبر خوب و یک خبر بد! آیا می‌دانید پرسیدن سن افراد در محیط کار در جهان غیر قانونی است؟ و در عین حال، آیا می‌دانید اکثر کارکنان این سوال را می‌پرسند؟ هنگامی که کارمندان مسن و مدیر جوان باشند، احتمال پرسیدن این سوال بیش از پیش هم می‌شود.
برای اینکه از شنیدن این سوال توسط همکاران خود شوکه نشوید، همیشه باید آماده پاسخ دادن به این سوال باشید. اگر با شنیدن این سوال از یک کارمند مسن‌تر شوکه شوید، این حس را به آن‌ها داده‌اید که با این سن و سال، از پس کار مدیریتی بر نمی‌آیید و این دقیقاً آغاز مشکلات شماست.
اما برای پاسخ به این سوال باید چکار کنید؟ اگر نمی‌خواهید سن شما را بدانند و سن شما دستاویزی شود برای شروع مشکلاتتان، می‌توانید لبخند بزنید و با لحنی طنازانه و شیطنت‌آمیز بگوئید: “آن‌قدر سن دارم تا از پس این کار بر بیایم.” اما اگر مشکلی با بیان سن خود ندارید، مسئله‌ای نیست، سن واقعی خود را بگویید.
هر استراتژی که برای پاسخ در نظر دارید مهم نیست، مهم این است که همیشه آماده شنیدن این سوال باشید و با کمال اعتماد به نفس آن را پاسخ دهید. باید در پاسخ دادن تا حدی سریع و آماده به نظر برسید که طرف مقابل نتواند این بحث را ادامه دهد. برای این کار لازم است که یک استراتژی از قبل آماده کرده باشید و بدانید به هر شخص چه پاسخی بدهید تا بتوانید موقعیت را به نفع خود رقم زده و گفت‌وگو را کنترل کنید.
همیشه سعی کنید در محیط کار منبعی از آرامش باشید
تحقیقات نشان داده که استرس در محیط کار باعث می‌شود تمرکز نداشته باشیم. این موضوع سازمان‌یافتگی تیم را مختل می‌کند. در مدیریت یک کارمند سالخورده و بزرگتر، جوانی و سن کم شما نباید باعث ایجاد استرس شود.
اغلب اوقات، جَو هر سازمان با خصوصیات رفتاری مدیر آن سازمان نسبت مستقیم دارد. هر قدر هم که توانایی داشته باشید، اما اگر زود از کوره در بروید یا مرتب استرس داشته باشید، باعث می‌شود این جو به تمام سازمان سرایت کند.
اگر شما به خود، توانایی‌ها و قابلیت‌های سازمان و تیم خود اطمینان نداشته باشید، همکاران شما، چه جوان و چه مسن از شما الگوبرداری می‌کنند. اما اگر شما الهام‌بخش باشید، واضح است که همکارانی که استرس دارند هم می‌توانند با کمک شما آرامش خود را بازیابی کنند.
به دنبال احترام باشید، نه دوست داشته شدن!
تفاوت بزرگی میان اعتماد و دوست داشتن وجود دارد. وقتی صحبت از رفتار همکاران با مدیریت می‌شود، به نظر می‌رسد میزان مشخصی از احترام بسیار بهتر از دوست داشته شدن است.
رفتار بر پایه احترام همکاران با شما کاملاً بسته به شما دارد. نیاز به دوست داشته شدن تنها در خانه و خانواده مهم است، نه در محیط کار. محیط کار محلی برای پیدا کردن دوست جدید و همپا برای باشگاه بدنسازی نیست. در محیط کار تنها باید حرفه‌ای بود.
اگر بیش از حد کوتاه بیایید و اشتباهات و توجیهات همکاران خود را قبول کنید این حس را به آن‌ها می‌دهید که شما فردی سست عنصر و اثرپذیر هستید. نیاز نیست که در محیط کار و در همه شرایط مقبول بیافتید، تنها سعی کنید که مرزها را طوری نگه دارید که احترامتان حفظ شود.
تفاوت‌ها را درک کنید و احترام بگذارید
مطمئنا سبک زندگی شخصی بین ۴۰ تا ۵۰ سال با سبک زندگی یک جوان ۲۰ ساله متفاوت است. اغلب این افراد خانواده تشکیل داده‌اند و پدر و مادر هستند. این افراد در محیط کار رفتار متفاوتی نسبت به کارمندان جوان تر دارند و دغدغه‌های زندگی‌شان به‌طور کلی متفاوت است و این وظیفه‌ی شما است که فرهنگ سازمانی شرکت را متناسب با شرایط تمام کارمندان تعریف کنید.
فرهنگ سازمانی باید طوری تعریف شده باشد که همه‌ی کارمندان احساس امنیت داشته باشند و بدانند که به آن‌ها اهمیت داده شده است. همه‌ی انسان‌ها، در هر مقامی، احساسات قوی دارند و کار کردن در محیط کاری خوب نه‌تنها ارتباطات کاری را در بلندمدت تقویت می‌کند بلکه انگیزه و بهره‌وری را نیز افزایش می‌دهد.
مهم نیست مدیر یک شرکت از کارمندانش جوان‌تر یا پیرتر باشد، مهم نیست چه رنگ پوستی دارد یا قدش از آن‌ها بلدتر یا کوتاه‌تر است، مهم نیست که زن باشد یا مرد؛ مهم این است کارمندان خود را بشناسد و بداند که چه ارزش‌هایی به کسب‌وکارش می‌دهند. باید محیط کاری دلخواه آن‌ها را فراهم کند و انگیزه‌ی کار آن‌ها را افزایش دهد تا همه احساس امنیت داشته باشند و برای رسیدن به اهداف شرکت تلاش کنند.
با گسترش فعالیت استارتاپ‌ها روزبه‌روز به تعداد کارآفرینان جوان افزوده می‌شود، این افراد نمی‌توانند در انجام همه‌ی کارها به نیروی جوان اعتماد کنند و به تجربه‌ی افراد بزرگتر از خودشان نیاز دارند. بنابراین درک کردن تفاوت‌ها و احترام گذاشتن به آن‌ها بیش از هر زمانی اهمیت پیدا خواهد کرد.
یکی از کامندان باتجربه‌ی نابیل می‌گوید:
نحوه‌ی مدیریت نابیل بسیار خوب بود و همه‌چیز در انتها خوب پیش رفت. همه‌چیز عالی نبود اما خوب بود. ما در این راه نکات مهمی از یکدیگر یاد گرفتیم. متوجه شدم باید به تجربه و مهارت‌های او احترام بگذارم و او نیز یاد گرفت با وجود تمام تفاوت‌ها باید برای تجربیات من احترام قائل شود. من سعی کردم خیلی قوی ظاهر نشوم و رابطه‌ی کاری خوب و متعادلی که نزدیک نبود، میان ما شکل گرفت. بعد از گذشت یک سال‌ونیم من مدیریت بخش دیگری از سازمان را برعهده گرفتم و در این فرایند نکات زیادی آموختم.
جمع‌بندی نهایی
به یاد داشته باشید درست است که شما جوانید، اما به طور حتم توانایی مدیریت را داشته‌اید که در این موقعیت شغلی قرار گرفته‌اید. شما به اندازه کافی زندگی خود را وقف پیشرفت و شناخت توانایی‌ها و استعدادهای نهفته خود کرده‌اید که مدیریت بر کارکنانی به شما داده شده که بسیار از شما مسن‌ترند.
نگذارید که فهمیدن سن شما توسط افراد باعث شود که ساعات متمادی که شما وقف پرورش استعدادهای خود کرده‌اید، بی‌ارزش تلقی شود. قدر خود و تلاش‌هایتان را بدانید.
منابع :
