درخواست افزایش حقوق، یک تجربه استرس زا و اغلب ناخوشایند است. همچنین در صورت عدم رعایت نکات لازم، این موضوع می‌تواند یکی از مضرات خطرناک برای حرفه شما باشد.اگر در نحوه برخورد با کارفرمای خود هنگام این درخواست، دقت لازم به خرج ندهید، خودتان را تحقیر می‌کنید و به جای نقاط قوت خود، نقاط ضعف خود را نشان می‌دهید و حتی به طور غیرمستقیم همکاران دیگر را دچار سوءتفاهم می‌کنید. مطمئناً مهم است که برای درخواست افزایش حقوق، موضوع را درست مطرح کنید. هر رئیس، کارمند و هر شرکتی متفاوت است، اما هنگامی که حرف از درخواست افزایش حقوق به میان می‌آید، اشتراکاتی جهانی وجود دارد که باید هر کسی آن را در نظر بگیرد.
قبل از درخواست افزایش حقوق چه کنیم؟
اولین گام قبل از این که ما اصلاً به افزایش حقوق فکر کنیم این است که به چند سؤال مهم و کلیدی پاسخ دهیم. در این بخش از نوشته دقیقاً به همین موضوع می‌پردازیم تا بتوانیم درخواستی مطرح کنیم که تا حد امکان با آن موافقت شود.
سؤال کلیدی قبل از درخواست افزایش حقوق
سؤال اولی که باید پاسخ بدهیم این است: “آیا واقعاً لایق افزایش حقوق هستیم یا خیر؟”
تقریباً همه اعتقاد دارند که لایق افزایش حقوق هستند، اما نظر ما ملاک نیست، با بررسی موارد زیر می‌توانیم صادقانه به این فکر کنیم که آیا لایق افزایش حقوق هستیم یا این که لازم است چند ماهی روی این موضوع کار کنیم؟
- من چه کار خاصی انجام می‌دهم که لایق افزایش حقوق باشم؟
- تفاوت من با سایر کارمندان چیست؟
- مبلغ دریافتی در صنعتی که در آن حضور دارم در چه حدودی است؟
- من چه ارزش و یا درآمدی را در سازمان ایجاد کرده‌ام که درخواست افزایش حقوق دارم؟
اگر به این سؤالات پاسخ دادیم و احساس کردیم که واقعاً لایق افزایش حقوق هستیم، آنگاه شاید لازم باشد که به ادامه مقاله توجه کنیم اما اگر واقعاً فاقد شرایط هستیم، لازم است که اول ارزشی ایجاد کنیم تا پاسخ به سؤالات بالا، پاسخ خوبی باشد و بعد از آن به افزایش حقوق فکر کنیم.
آیا من ارزشمند شناخته شده‌ام؟
دومین موضوعی که لازم است در مورد آن خوب فکر کنیم این است که آیا ما در سازمان و جلوی مدیرمان ارزشمند شناخته شده‌ایم؟ بسیاری از کارمندان ارزش کار خود را نشان نمی‌دهند و از نظر خودشان پر تلاش هستند اما مهم نظر مدیران است.
دوستی داشتم که هر روز حدود 16 ساعت کار می‌کرد (بعد از ساعت کاری حدود 6 ساعت در خانه به ادامه کار می‌پرداخت) اما فقط به دلیل این که دیر در محل کار حاضر می‌شد، از نظر مدیرش فردی تنبل بود. حال این فرد که از نظر مدیر تنبل شناخته می‌شود اگر درخواست افزایش حقوق داشته باشد، چرا باید با آن موافقت شود؟
بنابراین لازم است که توانمندی‌های خود را به طور درست و اصولی (و نه با بزرگنمایی و یا کوچک نمایی) مطرح کنیم تا ارزش کار واقعی ما دانسته شود. برای این کار لازم است یک پروسه حداقل چند ماهه را طی کنید تا قدر شما دانسته شود. البته بازهم تاکید می‌کنم که بزرگنمایی در این شرایط هیچ فایده‌ای ندارد!
آیا اصلاً درخواست افزایش حقوق امکان پذیر است؟
سؤال دیگری که باید قبل از ارائه درخواست افزایش حقوق مطرح کرد این است که آیا درخواست ما به معنی واقعی امکان‌پذیر است یا خیر؟ به‌عنوان‌مثال وقتی مدیر ارشد مجموعه‌ای 8 میلیون تومان دریافت می‌کند، آیا یک کارشناس می‌تواند درخواست 9 میلیون تومانی داشته باشد؟ بنابراین باید به عرف‌ها و شرایط کلی دقت ویژه‌ای داشت و ببینیم که آیا درخواست ما اصلاً امکان‌پذیر است یا خیر؟!
زمان مناسب برای صحبت در مورد افزایش حقوق
از دیگر شرایطی که قبل از انجام درخواست افزایش حقوق باید انجام دهیم این است که زمان مناسبی برای انجام این کار انتخاب کنیم. در ادامه چند زمان اشتباه برای این درخواست را مطرح می‌کنیم.
1- فرصت و زمان کم
زمان‌هایی وجود دارد که فرصت بسیار محدود است. مثلاً شش سال پیش که در موسسه‌ای کارمند بودم به یاد دارم که مدیر من آماده رفتن به فرودگاه برای پرواز به سمت شهری دیگر بود که زمان بسیار کمی داشت. حتی نگران بود که پروازش را از دست بدهد! در همین حین دوست و همکارم گفت: جناب مهندس میشه یک دقیقه وقت بدید من فوری یه چیز خیلی خیلی خیلی مهم بگم؟! پس از موافقت مدیر، او جلوی جمع از مدیر خواست که با افزایش حقوق او موافقت کند و….
رعایت نکردن همین موضوع بدیهی توسط این همکار من باعث شد که نه تنها با درخواست او موافقت نشود، بلکه مدیر بارها و بارها پشت سر او می‌گفت: معین وقت نشناس!
2- تحت فشار
زمان دیگری که درخواست افزایش حقوق یک اشتباه بزرگ است، موقعی است که رئیس، مدیر یا مجموعه تحت فشار باشند. زمانی که افراد تحت فشار باشند، عموماً این درخواست‌ها به منزله باج‌گیری تلقی می‌شود و همین موضوع باعث ایجاد کدورت خواهد بود. سال گذشته یکی از همکارانم، پس‌ازاین که یک دعوای مفصل با یک برگزارکننده بابت کارشکنی‌اش داشتم و از مشکلات دفتر ناراحت بودم، درخواست افزایش حقوقش را مطرح کرد! باورتان نمی‌شود که تا دو ماه از دست او ناراحت بودم…
اما اگر به هر دلیلی تحت فشار مجبورید درخواست کنید، حتماً این حس را منتقل کنید که این درخواست من هیچ ربطی به این فشار ندارد. مثلاً می‌توانید بگویید: البته چه با این درخواست موافقت کنید و چه نکنید، من با تمام قوا و انرژی در این شرایط پرفشار در خدمت شما و مجموعه هستم.
3- وقتی از شما تعریف می‌شود
یکی دیگر از اشتباهات متداول در انتخاب زمان درخواست افزایش حقوق از رئیس، این است که وقتی او از ما تعریف کرد، درخواست را مطرح کنیم! در حقیقت شما با این کار به او این پیغام را می‌دهید که جنبه مورد تعریف واقع شدن را ندارید!
4- نگذارید حس کنند شما بو می‌کشید!
برای زمان‌هایی که پول در مجموعه زیاد است، ورودی درآمدی خوبی وجود دارد و یا قراردادهای خوبی بسته شده و یا درآمد قابل‌توجه است باید مراقب باشید! در چنین شرایطی اکثر همکارانتان پیش از شما درخواست خود را مطرح کرده‌اند و مدیر شما نباید حس کند که شما بوی پول به مشامتان خورده و برای همین قصد افزایش حقوق دارید.
عددی آماده کنیم یا نه؟!
سؤال دیگری که باید به آن پاسخ دهیم این است که آیا باید عددی برای افزایش حقوق در ذهن خود آماده داشته باشیم یا خیر؟ مثلاً فرض کنید حقوق شما 5 میلیون تومان است و برای مذاکره درخواست افزایش حقوق اقدام کرده‌اید. سؤال اینجاست که آیا باید عدد مشخصی مد نظر داشته باشید؟
پاسخ قطعاً بله است! این که شما عددی را انتخاب کنید موضوع بسیار خوبی است، اما باید در گفتن آن محتاط باشید و تا زمانی که از شما پرسیده نشده است، از بیان عدد اجتناب کنید. حتی زمانی که از شما در مورد مبلغ پرسیده می‌شود می‌توانید چنین بگویید.
من در حال حاضر 5 میلیون تومان دریافت می‌کنم که معمولاً در ماه حدود 2 میلیون تومان کم می‌آورم و مقروض می‌شوم، آیا امکان دارد که حقوق من به 7 میلیون تومان افزایش پیدا کند؟
درخواست شفاهی باشد یا کتبی؟
سؤال دیگری که باید حتماً به آن پاسخ بدهیم این است که آیا درخواست افزایش حقوق به صورت کتبی باشد یا شفاهی؟ پاسخ این سؤال کاملاً به این بستگی دارد که در سازمان شما چه ادبیاتی حاکم است؟!
مثلاً اگر در موسسه ما (بیشتر از یک نفر) کسی درخواست خود را مکتوب بنویسد، خنده‌دار خواهد بود؛ درعین‌حال اگر فردی در سازمانی بزرگ با فرهنگ کتبی، درخواست شفاهی مطرح کند، کارش به هیچ جایی پیش نمی‌رود.
بنابراین شما باید توجه کنید که:
- فرهنگ سازمانی شما چگونه است؟
- علاقه مدیر شما به چه روشی بیشتر است؟
- توانمندی شما در کدام مورد بیشتر و قوی‌تر است؟
- سایر همکاران چه روشی را انتخاب کرده اند که نتیجه گرفته‌اند؟
اکثر روش‌هایی که در این نوشته به آن‌ها اشاره کردیم، برای هر دو روش کتبی و شفاهی مؤثر است اما این مقاله بیشتر رنگ و بوی گفت‌وگوی شفاهی دارد و در انتهای مقاله حتماً در مورد متن نامه درخواست افزایش حقوق صحبت می‌کنیم.
نتیجه‌گیری
ارائه درخواست افزایش حقوق طبیعتاً با فشار روحی و اضطراب همراه است. شما باید درخواست خود را به شکلی مطرح نمایید که رابطه بین شما و مدیرتان متشنج نشود و او افزایش حقوق را حق مسلم شما بداند. طبیعتاً اگر نتوانید به درستی درخواست خود را مطرح کنید ممکن است شاهد نتیجه عکس باشید.
با رعایت نکات بالا خواهید توانست که روند مذاکره برای افزایش حقوق را به شکل صحیحی پیش ببرید. به این ترتیب، حتی اگر مافوق شما با درخواستتان مواففت نکرد مطمئن هستید که پل‌های پشت سرتان را خراب نکرده‌اید.
منابع:
