اهمیت امنیت روانی در رویکرد اجایل

جنبش اجایل یا چابک، در طول ۲۰ سال گذشته، حتی خارج از توسعه نرم‌افزار، شتاب حیرت‌انگیزی به پیدا کرده است. حالا چیزهایی مثل منابع انسانی اجایل، مدیریت پروژه اجایل، خدمات مشتری اجایل، فروش اجایل، عملیات اجایل و… وجود دارد. اما تقریبا نیمی از سازمان‌هایی که تغییر به اجایل را انجام می‌دهند، در تلاش‌های خود با شکست مواجه می‌شوند.

اگر تیم شما هنوز دستاوردی در حوزه اجایل به دست نیاورده است، باید بررسی کنید که چه چیزی مانع ارائه راه‌حل‌های سریع، بدون اصطکاک و مقیاس‌پذیر شده است.
پس از ارزیابی چندین تیم چابک و انجام یک سری مصاحبه با متخصصان برجسته چابک، نویسنده معتقد است که عامل اصلی، نادیده گرفتن مانیفست اول جنبش اجایل است: «افراد و تعاملات بر فرآیندها و ابزارها تقدم دارند.»

این جمله نشان می‌دهد که چقدر امنیت روانی در رویکرد اجایل مهم و حیاتی است.

در ادامه به پنج روش عملی برای افزایش امنیت روانی به منظور پرورش یک تیم اجایل موفق و مشارکتی ارائه شده‌ است.

بیست و یک سال پیش، ۱۷ مهندس نرم‌افزار، مانیفستی را برای توسعه نرم‌افزار چابک منتشر کردند که بیشتر به عنوان مانیفست اجایل شناخته می‌شود. در واکنش به مدل بوروکراتیک آبشاری (waterfall model) توسعه نرم افزار که مراحل خطی و مستندات سنگینی داشت، این مهندسان از رویکردی انعطاف‌پذیرتر حمایت کردند؛ رویکردی که می‌توانست در یک محیط بسیار پویا سازگار و موفق شود.

این بیان ساده ارزش‌ها و اصول، از آن زمان باعث ایجاد یک جنبش جهانی شده‌ است که بسیار فراتر از توسعه نرم‌افزار رفته و به تدریج در حال گسترش است تا مجموعه گسترده‌ای از ابزارها، فرایندها و کارکردها را در خود جای دهد.

چابک اساسا روش ساخت نرم‌افزار را تغییر داده‌ است. برای مثال، در سازمان، ما اسکرام انجام می‌دهیم، اسپرینت اجرا می‌کنیم و از نظر سرعت پیشرفت هم نسبت به گذشته خیلی بهتر شده‌ایم. در طول ۲۰ سال گذشته، جنبش اجایل حتی خارج از توسعه نرم‌افزار، شتاب حیرت‌انگیزی به دست آورده‌ است. امروزه منابع انسانی چابک، مدیریت پروژه چابک، خدمات مشتری چابک، فروش چابک، عملیات چابک و .. هم وجود دارند.

رویکرد چابک (اجایل) و امنیت روانی ، هم بستگی یا عدم هم بستگی !!!

هزاران سازمان می‌توانند گواهی دهند که تلاش‌های چابک آن‌ها از نظر سرعت، کیفیت، ارزش و رشد بلندمدت نتیجه داده است. اما همه سازمان نمی‌توانند چنین ادعایی داشته باشند. در واقع، تقریبا نیمی از سازمان‌هایی که تغییرات چابک را انجام می‌دهند در تلاش‌های خود با شکست مواجه می‌شوند.

اگر تیم شما هنوز ثمرات اجایل را لمس نکرده است، باید بررسی کنید که چه عواملی شما را از ارائه راه‌حل‌های سریع، بدون اصطکاک و مقیاس‌پذیر که پیش‌بینی کرده‌اید، منع می‌کند.

یادمان باشد که فرآیندها و ابزارها داربست (چارچوب) مفهوم چابک هستند.

درست است که فرآیندها و ابزارها از رویکرد چابک پشتیبانی می‌کنند، اما مکانیسم اصلی تحمل وزن رویکرد چابک، اسکرام یا اسپرینت نیست. در عوض، این فرآیند گفتگوی تیم – نحوه تعامل اعضای تیم – است که در نهایت موفقیت رویکرد چابک را تعیین می‌کند. فرآیند گفتگو به نحوه استفاده تیم از اصطکاک فکری (یعنی ایده‌های متضاد) برای انجام کارهای وابسته به یکدیگر بستگی دارد. آیا اعضای تیم قادر به صحبت کردن و گوش دادن، پرسش و پاسخ، عمل و واکنش، تجزیه‌وتحلیل و حل مسئله هستند؟ یا اینکه همدیگر را سانسور می‌کنند و در نهایت گارد دفاعی می‌گیرند؟ در اصل، شایستگی اساسی رویکرد چابک، فنی یا مکانیکی نیست بلکه فرهنگی است که موجبات امنیت روانی اعضای تیم را برای داشتن یک فرآیند گفت‌وگومحور مهیا می‌کند.

امنیت روانی بالا در افراد باعث می‌شود تا نوآوری بهبود یابد درحالی‌که ایمنی روانی پایین باعث ایجاد پاسخ ترس صرفاً برای حفظ بقا خواهد شد. وقتی اعضای تیم از سؤال پرسیدن، اعتراف به اشتباهات، بررسی ایده‌ها و به چالش کشیدن وضعیت موجود می‌ترسند، چابکی را متوقف می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، یک تیم توسعه چگونه می‌تواند نمونه‌سازی سریع را انجام دهد، اگر در ترس غوطه‌ور باشد؟ یا اگر یک تیم منابع انسانی نتواند با خیال راحت به اقداماتی اشاره کند که ممکن است ناخواسته ناشی از تعصب باشد، چگونه می‌تواند کاندیدها را به طور منصفانه انتخاب کند؟ به قول ویلیام باتلر ییتس، بدون امنیت روانی، چیزها از هم می‌پاشند و مرکز ثقل همه‌چیز به هم می‌ریزد.

وقتی ارائه بازخورد صریح، بررسی ایده‌های غیرمتعارف و مخالفت با اکثریت، به مجموعه فعالیت‌های ممنوعه تبدیل می‌شود افراد هم از انجام دادن آن‌ها دست می‌کشند. وقتی شما به هر دلیلی افراد را به دلیل نظرات صریحشان تنبیه می‌کنید، از آن‌ها انتقاد می‌کنید، شرمنده‌شان می‌کنید و حتی با قلدری آن‌ها را می‌ترسانید دلیلی ندارد که افراد با هم در یک تعامل سازنده باشند و از این طریق هم خودشان و هم سازمان رشد کند!

به‌عنوان‌مثال:

تیم توسعه محصولی را در نظر بگیرید که در میانه یک اسپرینت دوهفته‌ای بود. آنچه رخ داده بود موجب شده بود تا تیم امنیت روانی خود را از دست بدهد بنابراین راه تعامل به کلی بسته شده و افراد از آسیب‌پذیری‌های یکدیگر سوءاستفاده می‌کردند. جالب اینکه پس از انحلال تیم با هر یک از 9 عضو تیم مصاحبه شد. از قضا، همه اعضای تیم به طور گسترده در مورد فرآیندها و ابزارهای چابک آموزش دیده بودند، اما این فرآیندها و ابزارها نتوانستند آن‌ها را نجات دهند. فقط امنیت روانی می‌توانست این کار را انجام دهد.

در ادامه این مقاله به پنج راه کاربردی برای افزایش امنیت روانی اعضای تیم اشاره می‌شود که می‌تواند برای پرورش یک تیم چابک موفق و پرتعامل بسیار پرفایده باشد:

منابع:

مديريت پروژه آريانا
بلاگ آسا